20 Ιουλίου 2011

Χρειαζόμαστε κάποιον να μας εξηγήσει που βρισκόμαστε

Όσο περνάνε οι μέρες και ακούω τον Βενιζέλο, τον Οικονόμου και διάφορα στελέχη της κυβέρνησης να τοποθετούνται,  τόσο καταλαβαίνω γιατί τελικά ήταν απαραίτητη μία κυβέρνηση τεχνοκρατών και όχι πολιτικάντηδων.
Αν κάτι χρειάζεται η κοινωνία πάνω απ' όλα αυτή τη στιγμή, είναι κάποιον να της εξηγήσει με απλά λόγια, τι πραγματικά συμβαίνει, πού βρισκόμαστε, τι επιλογές έχουμε και δεν υπάρχει πιο κατάλληλο άτομο από έναν απόλυτα καταρτισμένο επιστήμονα που μπορεί να μιλήσει και με δύσκολη ορολογία, αλλά και με απλά λόγια, έτσι ώστε να μπορέσει να ικανοποιήσει και να ενημερώσει το οποιοδήποτε ακροατήριο. 


Επιλεκτική χρεοκοπία σημαίνει αυτό, υπάρχουν στη μέση κάποια CDS που σημαίνει αυτό, η Γερμανία αντιδράει γι' αυτό τον λόγο, οι εναλλακτικές μας είναι αυτές.
Δεν μιλάω για καθοδηγητές αλλά για ανθρώπους που μπορούν να εξηγήσουν, να καθησυχάσουν και να ενημερώσουν αντικειμενικά την κοινωνία και πάνω απ' όλα να την κάνουν να ενδιαφερθεί, χωρίς να αποκλείουν από τις αναλύσεις τους οποιοδήποτε σενάριο μετριοπαθές ή ακραίο.


Δεν ντρέπομαι να πω οτι κάποιες θεωρητικές οικονομικές αναλύσεις δεν τις καταλαβαίνω, χάνομαι. Μου φαίνεται πάρα πολύ περίπλοκη η επεξήγηση που επιδιώκουν οι ειδικοί, λες και απευθύνονται αποκλειστικά σε ομοτίμους τους.


Τι θα πει: αγοράζω από τη δευτερογενή αγορά και βασικά τι είναι η δευτερογενής αγορά ομολόγων; 
Ποιά η διαφορά της αντίδρασης των αγορών αν χρεοκοπήσουμε στην πραγματικότητα ή αν οι οίκοι αξιολόγησης μας υποβιβάσουν σε κατηγορία "selective default";
Τι θα πει επαναγορά του χρέους και πώς μπορεί αυτή να επιτευχθεί όταν δεν έχουμε ταμειακά διαθέσιμα, με νέο δανεισμό;
Αν γίνει κούρεμα, ποιοί είναι αυτοί που θα χάσουν στην τελική;
Τι θα μας προσφέρει το Ευρωομόλογο;
Και αρκετές ακόμη απορίες.


Δεν έχει ενδιαφερθεί κάποιος να δώσει στη δημοσιότητα κάτι σαν tutorial να ξέρουμε κι εμείς που βαδίζουμε, να καταλαβαίνουμε τι ακούμε και τι διαβάζουμε και κάτι τέτοιο το χρειαζόμαστε όσο τίποτε άλλο. Παρακολουθείς μία συζήτηση στα κανάλια και βλέπεις τους δημοσιογράφους να κουνάνε τα κεφάλια τους στωικά ακούγοντας μία οικονομική ανάλυση, σαν να έχουν κατανοήσει απόλυτα την κάθε πρόταση και δεν ενδιαφέρονται να κατανοήσει και ο τηλεθεατής αυτό που λέει ο εκάστοτε προσκεκλημένος τους. Διαβάζεις κείμενα κορυφαίων Οικονομολόγων που υποστηρίζουν για παράδειγμα οτι πρέπει να υιοθετηθεί το Ευρωομόλογο, αλλά δεν μπαίνουν στον κόπο να εξηγήσουν τι ακριβώς είναι το Ευρωομόλογο κλπ.


Το αποτέλεσμα του να μην υπάρχει αντικειμενική ενημέρωση και επεξήγηση της κατάστασης είναι να έχουμε γίνει όλοι ημιμαθείς ειδικοί, να διαβάζουμε αδιακρίτως αναλύσεις, να αναπαράγουμε προτάσεις άλλων, χωρίς να έχουμε την ικανότητα να διακρίνουμε αν είναι αντικειμενικές και εφικτές. Ο ένας διαβάζει Βαρουφάκη, ο άλλος ακούει τον Λαπαβίτσα, ο τρίτος τον Στουρνάρα και βγάζει τα συμπεράσματά του. Αναρωτιέμαι όμως αν υπάρχει κάποιος μη ειδικός που θεωρεί οτι έχει κατανοήσει τις όποιες προτάσεις γίνονται, που να μπορεί να απαντήσει στις απλοϊκές ερωτήσεις που έθεσα. 


Μετά αναρωτιούνται κάποιοι γιατί ο κόσμος αγανακτεί, τρομοκρατείται, σηκώνει τα λεφτά του από τις τράπεζες, δεν ψωνίζει κλπ. Δεν αρκούν οι καθησυχαστικές δηλώσεις του Βενιζέλου ή του εκάστοτε πολιτικού, ο κόσμος θέλει να ακούσει κάτι πιο υπεύθυνο, πιο πειστικό κι επιστημονικά τεκμηριωμένο για να ηρεμήσει.


Μπορεί να φαντάζει ως ήσσονος σημασίας, αλλά είναι ανάγκη να καταλάβουμε όλοι πού βρισκόμαστε, ποιες είναι οι εναλλακτικές μας και να γίνουμε κοινωνοί όχι μόνο του προβλήματος, αλλά και όλων των προτεινόμενων λύσεων, να μπορούμε να τις κατανοήσουμε και να τις αξιολογήσουμε. Η κοινωνία δεν μπορεί και δεν πρέπει να μένει στο σκοτάδι, στη φάση που βρισκόμαστε αυτά τα πράγματα δεν είναι "για λίγους". 
Αφήστε που όταν δεν υπάρχει κάποιος να μεριμνήσει για την ορθή και αντικειμενική ενημέρωση των πολιτών, υπάρχουν άλλοι, ιδιαίτερα πρόθυμοι να ενημερώσουν μέσα από το δικό τους πρίσμα. Μεγάλο ρίσκο να αφήνουν οι μετριοπαθείς φωνές να συμβαίνει κάτι τέτοιο.

7 σχόλια:

heresy είπε...

Ως καθηγητής οικονομικών πολλές φορές αναρωτιέμαι γιατί μαθαίνουμε στο λύκειο για ένα σωρό πράγματα που το πιο πιθανόν είναι να μη μας χρειαστούνε ποτέ ή μπορούμε πολύ εύκολα να τα μάθουμε αν είναι απαραίτητα για τις σπουδές μας στο μέλλον (αναφέρω ενδεικτικά τις ταλαντώσεις αλλά μπορούμε όλοι να σκεφτούμε αρκετά παραδείγματα) και δεν μαθαίνουμε κάποιες βασικές οικονομικές έννοιες οι οποίες είναι 100% βέβαιο ότι θα μας χρειαστούν. Έννοιες όπως ανεργία, πληθωρισμός, δημόσιο χρέος κ.τ.λ. αλλά και ποιες επιπτώσεις έχουν τα διάφορα οικονομικά μέτρα που πρεσβεύουν οι πολιτικές τους ενός και τους άλλου κόμματος σε αυτά και τελικά στις ζωές μας! Ή η αξιολόγηση ενός τραπεζικού προϊόντος, επιτόκια και όροι αποπληρωμής!
Κατέληξα ότι δεν είναι απόλυτα τυχαίο ότι 90% του πληθυσμού δεν μπορεί να καταλάβει τι είναι όλα αυτά! Μπορεί και να είμαι επιρρεπής στις θεωρίες συνωμοσίας μπορεί όμως και να έχω δίκιο. Πιθανότατα αν ήξερε ο κόσμος τι οικονομικές επιπτώσεις έχουν τα μνημόνια και τα μεσοπρόθεσμα να μην μπορούσαν να εφαρμοστούν και αν ήξεραν τους όρους που υπογράφουν με τα δάνεια που παίρνουν να μην τα υπέγραφαν ποτέ (για να μην πω τίποτα χειρότερο!) Επειδή αυτοί που πληρώνουν τις προεκλογικές εκστρατείες των πολιτικών έχουν οπωσδήποτε κάποιο λόγο στις επιλογές τους δεν θα μου έκανε εντύπωση να ζητούσαν μια αθώα αφαίρεση από την ύλη του λυκείου όλων των ουσιαστικών οικονομικών γνώσεων. Να αναφέρω ότι το μάθημα αρχές οικονομικής θεωρίας είναι μάθημα επιλογής και η ύλη του περιορίζεται στον προσδιορισμό των τιμών δηλαδή μόνο στην ανάλυση προσφοράς και ζήτησης. Ακόμη και όταν είχε ένα μικρό κομμάτι μακροοικονομικής μέσα, γινόταν μόνο μια αναφορά στους ορισμούς των βασικών εννοιών και το βάρος δινόταν στους αριθμητικούς δείκτες

Τσούγδω είπε...

@ Αιρετικός

Μου φαίνεται τραβηγμένη η σκέψη σας. Δεν ξέρω αν έχετε δει το πρόγραμμα για το Νέο Λύκειο που περιλαμβάνει: Στην Β' Λυκείου 2ωρο μάθημα γενικής Παιδείας "Αρχές Οικονομίας και Διοίκησης" και στην Γ' Λυκείου, σε μία εκ των 3 κατευθύνσεων τα μαθήματα "Μακροοικονομική και Μικροοικονομική", "Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών" και επιλογής "Εμβάθυνση στην Οικονομία".
Διαφωνώ με τη σκέψη σας και για έναν ακόμη λόγο: πλέον θεωρείται απαραίτητο να έχεις οικονομικές γνώσεις και διοικητικές ικανότητες. Όλοι θέλουν να προσλαμβάνουν κόσμο που να γνωρίζει πώς παίζεται το οικονομικό παιχνίδι.

(Η αλήθεια είναι οτι υπάρχει πληθώρα άχρηστης γνώσης που δίνεται στα σχολεία σε αντίθεση με χρήσιμη γνώση που δεν παρέχεται.)

Khlysty είπε...

Κατά την άποψή μου, η έλλειψη ουσιαστικής πληροφόρησης παρατηρείται επειδή η αλήθεια για την Ελλάδα είναι πολύ χειρότερη από αυτή που περιγράφουν κυβέρνηση, Ε.Ε., τρόικα και αγορές. Τι εννοώ; Ότι η Ελλάδα είναι επί της ουσίας χρεοκοπημένη και, ως εκ τούτου, τα μνημόνια και τα νέα πακέτα κι όλα αυτά αποτελούν απλώς ασπιρίνες κατά του καρκίνου. Εμμέσως πλην σαφώς, ακόμα και το ΔΝΤ έχει πει ότι το χρέος είναι μη βιώσιμο. Παράλληλα, μετά από 14 μήνες εφαρμογής του μνημονίου, πρέπει να έχει γίνει σαφές στην τρόικα ότι η καταπολέμηση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων γίνεται α) με πολύ αργούς ρυθμούς, β) άτολμα και γ) μέσω περικοπών στα γνωστά "υποζύγια" (μισθωτοί, συνταξιούχοι) και όχι μέσω ουσιαστικής καταπολέμησης της σπατάλης του Κράτους (υπενθυμίζω ότι ακόμα δεν έχει κταργηθεί/συγχωνευθεί ούτε ένας από τους χιλιάδες άχρηστους και δαπανηρούς "φορείς" του Δημοσίου). Οπότε, τι να πουν οι αθρώποι; Ότι, ξέρετε, είστε χρεοκοπημένοι και μπάχαλο και πρέπει να σς αφήσουμε στη μοίρα σας; Εδώ, η αποκάλυψη του νταραβεριού του Ρέππα με τους ταριφάτσι για το άνοιγμα του επαγγέλματος δείχνει το μέγεθος της αδυναμίας/διαστροφής του συτήματος κι εμείς ζητάμε να μας εξηγήσει κάποιος τι πα' να πει "selective default";...

Τσούγδω είπε...

@Khlysty

Αυτό το γνωρίζουμε ούτως ή άλλως. Με 400δις χρέος είσαι χρεοκοπημένος, απλά γίνεται μία τιτάνια προσπάθεια να αποφευχθεί και η τυπική χρεοκοπία. Τιτάνια προσπάθεια από μεριάς όσων κάνουν brainstorming στης ΕΕ για να βρουν λύσεις στο πρόβλημα, γιατί εδώ χαλαρουίτα. Ούτε μία αποκρατικοποίηση, οι οργανισμοί που υποτίθεται οτι θα καταργούνταν είναι ακόμα στη θέση τους, τα κλειστά επαγγέλματα παραμένουν κλειστά και έχουμε τους πάντες να αντιδρούν στα πάντα. Με πολιτικούς τύπου Ρέππα, δουλειά δεν γίνεται.

Ζητάμε να μας εξηγήσει κάποιος, τι θα σημάνει το selective default, τι θα πει αγοράζω από τη δευτερογενή αγορά κλπ, δηλαδή το πολύ απλό, να ξέρουμε τι ακριβώς σημαίνουν και τι επιπτώσεις θα έχουν στην καθημερινότητά μας οι λύσεις που προκρίνονται.

heresy είπε...

Σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο στην Ελλάδα, η παιδεία χωλαίνει στα οικονομικά και δεν μου το βγάζεις από το μυαλό ότι δεν γίνεται χωρίς δόλο. Αλλά δεν είναι απαραίτητο να συμφωνήσουμε, για μένα και μόνο ότι 95% του πληθυσμού δεν ξέρει βασικά οικονομικά είναι ύποπτο!

Όπως λες είμαστε χρεοκοπημένοι και ο μόνος λόγος για τον οποίο δεν προχωράμε σε στάση πληρωμών είναι να συνεχίσουμε να πληρώνουμε τόκους όσο είναι εφικτό και βέβαια να υπάρχει άλλοθι για να ξεπουλάνε όσο όσο την εθνική περιουσία. Ο χρεοκοπημένος δεν σώζεται με περισσότερα δάνεια! Το πτωχευτικό δίκαιο υπάρχει μεταξύ άλλων για να προστατεύσει τον χρεοκοπημένο και την οικογένειά του, από τις απαιτήσεις των δανειστών του. Δείτε λίγο τι γίνεται στην Ισλανδία γιατί για τα ΜΜΕ δεν υπάρχει αυτή η χώρα!

Είναι "trendy" να απαξιώνουμε τη σημασία των δημόσιων αγαθών αλλά θα σας έλεγα να σκεφτείτε λίγο πόσα δημόσια αγαθά απολαμβάνουμε. Νοσοκομεία, εθνική Ασφάλεια , δρόμους, καθαριότητα, εκπαίδευση ως και μεταπτυχιακές σπουδές, συγκοινωνίες, ραδιόφωνο και τηλεόραση, ηλεκτρικό ρεύμα, νερό, τηλέφωνο, ίντερνετ, ελεύθερες παραλίες (δεν θα ξεχάσω σε ένα ταξίδι μου στην Ταϊλάνδη που μου απαγόρευαν να ... περπατήσω σε μια παραλία γιατί ήταν ιδιωτική ενός ξενοδοχείου!) και άλλα πολλά τα οποία μας επιτρέπουν να έχουμε ένα αρκετά καλό επίπεδο διαβίωσης. Είμαι σίγουρος ότι όλοι έχουμε αντιρρήσεις για το κατά πόσο οι δημόσιες αυτές παροχές είναι αρκετά καλές. Όταν η επιχείρηση δεν πάει καλά, φταίει η διοίκηση και ο τρόπος λειτουργίας της και την αλλάζεις, δεν ξεπουλάς την επιχείρηση στην χαμηλότερη τιμή εκτός αν δεν την χρειάζεσαι. Επειδή όμως είμαστε πράγματι χρεοκοπημένοι αυτά τα δημόσια αγαθά θα είναι ισχυρά εργαλεία επιβίωσης και διατήρησης ενός επιπέδου ευημερίας στο μέλλον, ας το προσέξουμε!

Μια και ρωτάς
Δευτερογενής είναι η ανεπίσημη αγορά που στρέφονται κάποιοι για να πουλήσουν κάτι που δεν μπορούν να το πουλήσουν στην πρωτογενή επίσημη αγορά. Έτσι για παράδειγμα κάποιος που κατέχει ελληνικά ομόλογα και θέλει να τα ξεφορτωθεί επειδή δεν υπάρχει ζήτηση στην πρωτογενή αγορά (χρηματιστήρια) για τα ομόλογα αυτά, στρέφεται σε ανεπίσημες αγορές και τα πουλά με όρους ιδιωτικής συμφωνίας σε όποια τιμή συμφωνήσουν οι πωλητής και αγοραστής. Στην δευτερογενή αγορά οι τιμές είναι πολύ διαφορετικές από την επίσημη πρωτογενή. Η σκέψη ήταν να στραφεί η Ευρωπαϊκή ένωση στη δευτερογενή αγορά και να αγοράσει από εκεί, φθηνότερα, μέρος τους ελληνικού χρέους. Εδώ να σχολιάσω ότι κάτι τέτοιο δεν ανακοινώνεται! Αυτόματα οι τιμές στη δευτερογενή αγορά απογειώνονται αλλά οι προθέσεις τους δεν ήταν μάλλον μια έξυπνη κίνηση αλλά η έξοδος από την έκθεση στο χρέος κάποιων ιδιωτών που δεν δέχονταν το κούρεμα και την επιμήκυνση αλλά είναι μεγάλη κουβέντα!
Selective default είναι καταρχήν χαρακτηρισμός από τους οίκους αξιολόγησης όπως δηλαδή το ΑΑΑ της αμερικανικής οικονομίας ή το CCC της ελληνικής. Δεν υπάρχει DDD αλλά υπάρχει ο όρος "selective default". Σημαίνει όμως ότι κάποιοι επενδυτές στο συγκεκριμένο προϊόν θίγονται με οποιοδήποτε τρόπο και αυτό συμβαίνει από τη στιγμή που μετατίθεται η αποπληρωμή και μειώνεται η απόδοση κάποιων ελληνικών ομολόγων. Δεν είναι παύση πληρωμών άρα δεν είναι χρεοκοπία, αλλά θίγονται τα δικαιώματα κάποιων επενδυτών άρα δεν είναι και όλα καλά. Εδώ να αναφέρω ότι οι οίκοι αξιολόγησης είναι εντελώς αναξιόπιστα εργαλεία τραπεζικών συμφερόντων! Ανήκουν στις τράπεζες και δεν έχουν κανένα είδος ανεξαρτησίας από αυτές. Για να καταλάβουμε τον βαθμό αναξιοπιστίας, μια βδομάδα πριν την κατάρρευση της lehnman brothers, οι οίκοι αυτή την αξιολογούσαν με ΑΑΑ δηλαδή τον καλύτερο δυνατό βαθμό αξιολόγησης! Να θυμίσω ότι η κατάρρευση αυτή ήταν η αρχή της σημερινής παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης, όχι όμως η αιτία της! Τυχαίο; δε νομίζω ;)

Ελπίζω να βοήθησα.
Αν έχεις κι άλλες απορίες και δεν σε ενοχλούν οι "αιρετικές" ιδέες μου είμαι στο twitter airetistis
(http://twitter.com/#!/Airetistis) είχαμε ανταλλάξει κάποια μηνύματα κάποια στιγμή

Τσούγδω είπε...

@ Αιρετικός

Ευχαριστώ πολύ για την αναλυτική ενημέρωση!
Όσον αφορά στη στάση πληρωμών νομίζω οτι υπάρχει και ο άλλος, εμφανής λόγος. Οτι δηλαδή μία χρεοκοπία θα είχε ανυπολόγιστες συνέπειες καθότι θα συνοδευόταν από αποσταθεροποίηση σε όλους τους τομείς.

Δεν είμαι υπέρ της ιδιωτικοποίησης όλων των δημοσίων αγαθών. Ας πούμε θεωρώ οτι η ΕΥΔΑΠ είναι κομβικό να παραμείνουν στα κρατικά χέρια.
Η δε ΔΕΗ θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης, αφού το παιχνίδι στο άμεσο μέλλον θα παιχτεί στον τομέα της Ενέργειας...

syntagologos είπε...

Εχει εξηγήσει με πολύ απλά λόγια ο υπουργός προς τους βουλευτές, ήταν στο ΚΤΕ Οικονομιας του ΠΑΣΟΚ
http://www.youtube.com/watch?v=ghoZNWYrZ-0&feature=player_embedded